PORTRETRECHT
Stel dat zo’n zaak als die van de Bowie-schoenen in Nederland zou spelen. Hoe zit dat dan met het portretrecht? Kun je portretrechten, toch een vrij persoonsgebonden recht, overdragen aan een ander? En wat gebeurt er met portretrechten als iemand overlijdt?
PERSOONLIJK
In Nederland is het portretrecht geregeld in de Auteurswet. Volgens de wet is het een persoonlijk, niet overdraagbaar recht. Dat recht kan dus niet overgaan naar de organisatie die voor een bekend persoon de rechten beheert.
VERSTAPPEN
Dat was ook de reden dat Max Verstappen kort geleden in persoon deelnam aan de rechtszaak tegen Picnic, dat een geestige commercial had gemaakt met een look-alike van de coureur. Voor een beroep op het portretrecht van Max had zijn management (rechtMavic) toch echt Max Emilian (mooie naam!) Verstappen uit Monaco zelf nodig (tevergeefs overigens, want Verstappen verloor).
PORTRETRECHT NA DE DOOD
Na de dood komen de portretrechten volgens de wet toe aan de nabestaanden. Wie nabestaanden zijn wordt duidelijk omschreven: dat zijn alleen ouders, echtgenoot, geregistreerd partner en/of kinderen. Andere erfgenamen kunnen nooit de portretrechten van de overledenen krijgen. De nabestaanden kunnen de portretrechten ook niet overdragen.
HOE LANG?
Soms lees je wel eens dat deze nabestaanden zich dan nog 10 jaar op het portretrecht kunnen beroepen, maar dat is een misverstand. Er zit geen tijdslimiet aan. Net als de geportretteerde zelf bij leven, kunnen de nabestaanden zich op het portretrecht beroepen zolang zij een redelijk belang hebben zich tegen publicatie van het portret te verzetten. Dat kan een privacy belang zijn, maar het kunnen ook commerciële (financiële) belangen zijn. Als dat belang er niet meer is, houdt het op.
BOWIE
Hoe de Bowie-zaak in de VS gaat aflopen is moeilijk te zeggen. De regels van het portretrecht in de VS zijn erg complex, ze verschillen per staat. In het verleden trokken verschillende beheerders van rechten van overleden grootheden vaker aan het kortste eind, zoals de ‘estates‘ van Marilyn Monroe en Lady Diana.
Bas Kist
Photo credit: France1978 on VisualHunt.com / CC BY-SA
Photo credit: Film Star Vintage on VisualHunt.com / CC BY
